Lindes in de Veldkantstraat genieten van juridische bescherming als landschapsrelict

31 Augustus 2019

Lindes in de Veldkantstraat genieten van juridische bescherming als landschapsrelict

Op de Grimbergse gemeenteraad van 29/08 kwam de Groen-fractie, met de steun van het actiecomité ‘Red de lindes van de Veldkantstraat’ tussen in het dossier van de geplande, nuttelloze lindenkap in de Veldkantstraat.  Groen wees erop dat de lindes zich situeren in de bij ministerieel besluit van 27 januari 2015 definitief aangeduide ankerplaats ‘Maalbeekvallei en het gevarieerde cultuurlandschap ten oosten van Grimbergen’. Als houterige beplanting met erfgoedwaarde genieten ze een bijzondere bescherming.  Administratieve overheden zoals een gemeente, een OCMW of provincie moeten zo veel mogelijk zorg in acht nemen voor vastgestelde inventarisitems. Voor alle eigen werken of activiteiten moeten ze onderzoeken of ze een directe impact hebben op geïnventariseerd erfgoed. Bovendien moeten ze motiveren welke maatregelen ze hebben genomen om aan de zorgplicht te voldoen. Wat vooraf ging

Sinds de plannen voor het kappen van 101 waardevolle hoogstambomen in het kader van een rioleringsproject ter hoogte van Hoeveland en de daaropvolgende heraanleg van de Veldkantstraat richting Humbeeksesteenweg, verzet Groen Grimbergen zich samen met tientallen verontruste burgers met kracht tegen de geplande kaalslag.

Dat het verzet groot is, bewijzen de meer dan 1300 handtekeningen die in zo’n twee weken tijd in een petitie tegen de bomenkap verzameld werden.

Met de steun van deze petitie en deze van de andere oppositiepartijen riep Groen het gemeentebestuur tijdens de gemeenteraad van juni op om met alle betrokkenen rond de tafel te gaan zitten met de bedoeling te komen tot een aangepast plan dat garanties biedt voor een veilig fietsverkeer en voor het behoud van de lindes.

Ondanks een grondig debat en de constructieve voorstellen vanuit de oppositie, bleef de meerderheid bij haar oorspronkelijk standpunt: de 99 lindes, de es en de twee solitaire wilgen tussen hoeveland en de Humbeeksesteenweg dienen gekapt te worden bij de heraanleg van dit stuk Veldkantstraat.

Maar Groen Grimbergen geeft de strijd niet op. Natuurlijk is Groen voorstander van veilige fietspaden. Maar, heeft het zin om pakweg 750 meter veilig fietspad aan te leggen, om fietsers voor de rest van het traject toch te dumpen in het gevaarlijkste stuk Veldkantstraat?

Groen geeft de voorkeur aan alternatieve fietsroutes voor wie vanaf de Humbeeksesteenweg naar Grimbergen centrum fietst. Nu reeds bieden de Grote Kerkvoetweg en de Poddegemstraat een alternatief. In het kader van het Landinrichtingsplan voor de Maalbeelvallei komt er daarenboven een  comfortstrook op de nu nog hobbelige kasseistroken. Vanaf dan zal het voor fietsers een plezier zijn deze route te kiezen van en naar Grimbergen. 

Indien de nieuwe meerderheid voet bij stuk houdt voor de plannen met dit stuk Veldkantstraat, biedt Groen alternatieven aan voor een veiliger verkeer met behoud van de lindes. Dankzij slimme ingrepen aan het wegdek wensen we een maximum snelheid van 50km/uur in de hele Veldkantstraat. Als men vanaf  Hoeveland kost wat kost een fiestpad wil realiseren, kan dat tussen de lindes en de weilanden langs beide kanten van de weg. Het volstaat een stuk van het weiland in te nemen om veilig fietsen in een prachtige “lindelaan” voor de toekomst te verzekeren.

Actiecomité voor de bomen

Het klimaatnieuws van de voorbije weken sterkt de actievoerders in hun verzet tegen het kappen van 101 hoogstambomen. Vlaanderen werd deze zomer reeds drie maal geconfronteerd door een hittegolf. Temperatuurrecords sneuvelen aan de lopende band. De klimaatverandering verloopt sneller dan verwacht. Iedereen weet dat bomen zorgen voor afkoeling. Ze vangen CO2 en fijn stof op en produceren zuurstof. In de buurt van de Grimbergse asfaltcentrale die regelmatig voor overlast zorgt, hebben ze ook op dat vlak een milderend effect. 

De voorbije weken hebben de vele de tegenstanders van de geplande kap niet stilgezeten. Aangezien de bouwheer plannen heeft om eind augustus reeds een omgevingsvergunning aan te vragen voor de heraanleg van de Veldkantstraat, tikt de klok immers onverbiddelijk.

Enkele verontruste burgers die in juni de petitie ondertekenden, richtten een actiecomité op: ‘Red de lindes van de Veldkantstraat’. Het comité heeft haar startvergadering in een klaslokaal van school de Regenboog – ingang Speelbroekstraat – op 9 september om 20 uur. Iedereen die zijn of haar steentje wil bijdragen tot het verzet tegen deze zinloze bomenkap is van harte welkom. 

Vergunning nodig indien geen heraanplanting
Enig studiewerk in dit dossier leverde zeer hoopvolle resultaten op. Vooreerst blijkt dat het gemeentebestuur, of diegenen die de bomen zouden willen kappen, daarvoor een specifieke vergunning dienen aan te vragen. De reglementering is wat dat betreft duidelijk: indien er gedurende het eerstvolgende plantseizoen géén heraanplanting gebeurt in dezelfde zone als waar de bomen gekapt worden, moet een vergunning worden aangevraagd. Een openbaar onderzoek waarbij alle tegenstanders gemotiveerde bezwaren kunnen indienen, is daarbij verplicht. Het Schepencollege zal vervolgens de ingediende bezwaren in eer en geweten moeten beoordelen alvorens een besluit te nemen.

Bescherming voor bomen met erfgoedwaarde

Veel sterker is echter dat de lindes zich situeren in de bij ministerieel besluit van 27 januari 2015 definitef aangeduide ankerplaats ‘Maalbeekvallei en het gevarieerde cultuurlandschap ten oosten van Grimbergen in Grimbergen en Vilvoorde.’

“De aanduiding van deze ankerplaats gebeurde overeenkomstig de bepalingen van het decreet van 16 april 1996 betreffende de landschapszorg”, stelt Eddie Boelens, Groen Grimbergen. “Het algemeen belang van deze ankerplaats wordt verantwoord door de onderlinge samenhang van de natuurwetenschappelijke, de historische, de esthetische, de sociaal-culturele en de ruimtelijk structurerende waarde van dit uniek gebied.”
Binnen deze ankerplaats worden zes deelgebieden aangeduid.  In één ervan - het open akkerlandschap - situeren zich deze lindes. We lezen: “op de overgang van de kouter naar de vallei is er aanwezigheid van houtige beplanting met erfgoedwaarde waarbij de “gekandelaberde lindenrij  gesitueerd Humbeeksesteenweg zonder nummer –Veldkantstraat zonder nummer” vermeld wordt. Voorts is er onder andere ook sprake van “een solitaire knotwilg”, Veldkantstraat zonder nummer. 

Strijdlustig actiecomité wil besluit herroepen
Ingrid Van Grembergen, actiecomité ‘Red de lindes’: “De 101 bomen van de Veldkantstraat, die dus opgenomen zijn binnen de vastgestelde inventaris van de landschapsrelicten in de ankerplaats ‘Maalbeekvallei en het gevarieerde cultuurlandschap ten oosten van Grimbergen’ genieten een juridische bescherming. Zo is er een zorg- en motiveringsplicht voor administratieve overheden zoals onze gemeente. Voor alle eigen werken of activiteiten moeten ze onderzoeken of ze een directe impact hebben op geïnventariseerd erfgoed. Bovendien moeten ze te motiveren welke maatregelen ze hebben genomen om aan de zorgplicht te voldoen.” 

Als je voor de kap van een item uit de vastgestelde inventaris van houtige beplantingen met erfgoedwaarde een vergunning nodig hebt, dan moet de vergunningverlener zijn beslissing motiveren en in die beslissing aangeven hoe de erfgoedwaarden in acht werden genomen. 

Aurélie Gerth van het actiecomité ‘Red de lindes’: “Als actievoerders zijn we ervan overtuigd dat het gemeentebestuur niet bereid is schade toe te brengen aan deze unieke  ankerplaats van onze Grimbergse parel. Op basis van deze nieuwe informatie dringen we er op aan het oorspronkelijke collegebesluit over de kap van de lindes te herroepen. We willen met alle betrokkenen rond de tafel te zitten om met respect voor het levend erfgoed van de ankerplaats bij de geplande rioleringswerken een oplossing uit te werken waarbij zowel de fietsveiligheid als het behoud van de bomen gerealiseerd wordt.”

Opnieuw interpellatie door Groen op gemeenteraad

Via een mondelinge vraag bracht Groen dit dringende punt daarom terug ter sprake op de voorbije gemeenteraad, net zoals in juni. Hierbij werd gepolst:

  • hoe de Schepen van Leefmilieu reageert op de nog niet beantwoorde mail die Eddie Boelens als fractieleider van Groen op 20 augustus verstuurde naar het college van burgemeester en schepenen met de mededeling dat een kapvergunning noodzakelijk is indien men de lindes wenst te kappen;
  • of de Schepen van Erfgoed ervan op de hoogte is dat de de lindes zich situeren in de bij ministerieel besluit van 27 januari 2015 definitef aangeduide ankerplaats ‘Maalbeekvallei en het gevarieerde cultuurlandschap ten oosten van Grimbergen in Grimbergen en Vilvoorde’;
  • of deze Schepen ervan op de hoogte is dat deze bomenrij hierdoor als landschapsrelict met erfgoedwaarde van een bijzondere bescherming geniet.

Zowel Schepen van Erfgoed Van Bree als Schepen van Leefmilieu Nagels antwoordden echter dat zij niet op deze vragen konden antwoorden omdat ze geen kennis hebben van deze speciale bescherming. 

Dit is zeer betreurenswaardig omdat deze bomenrij uitdrukkelijk beschreven wordt in de ankerplaats waar ook de Oostelijke Maalbeekvallei deel vanuit maakt. Voor dit deel van de Maalbeekvallei keurde de Vlaamse regering intussen een landinrichtingsplan goed.

Andere leden van het bestuur gaven terloops aan dat zij de e-mail van 20 augustus niet ontvangen of gelezen zouden hebben. Wordt vervolgd...

Eddie Boelens Ingrid Van Grembergen Aurélie Gerth

Fractieleider Groen Grimbergen actiecomité actiecomité

Bron juridische bescherming landschapsrelicten: https://www.onroerenderfgoed.be/het-goed-staat-een-vastgestelde-inventaris
Groepsfoto van actiecomité en sympathisanten voor veilig fietsverkeer én het behoud van de bomen.
Foto met trekkers van het actiecomité ‘Red de lindes van de Veldkantstraat’ Aurélie Gerth en Ingrid Van Grembergen met Groen fractieleider Eddie Boelens.